EEN VKB-BLESSURE, HOE GEBEURT DAT NOU?
17 januari 2024
PIJNTJES: NIET ZEUREN MAAR DOORGAAN?!
19 januari 2024
SPIERBLESSURES VOORKOMEN, HOE DOEN ZE DAT IN DE TOP?
In het verleden werkzaam als sportfysiotherapeut en hoofd medische staf bij Go Ahead Eagles, en als sportfysiotherapeut bij de KNVB. Gepromoveerd op onderzoek naar de preventie en return-to-play van hamstringblessures in het voetbal. Betrokken bij (inter-)nationaal onderzoek en onderwijs op voetbalmedisch gebied.
Wat is er onderzocht?
Het doel van deze studie was om op basis van expert opinie 1) een inventarisatie te maken van de meest effectieve oefenprogramma’s ter preventie van spierblessures in het profvoetbal en 2) wanneer en hoe deze oefenprogramma’s geïmplementeerd zouden moeten worden.
Bij wie en hoe is het onderzocht?
Via meerdere rondes van gestructureerde vragenlijsten zijn medische stafleden van topclubs uit Engeland, Spanje, Italië, Duitsland en Frankrijk bevraagd over oefenprogramma’s ter preventie van spierblessures. De vragenlijsten en analyses werden door een stuurgroep voltooid, waar deze blogschrijver onder andere onderdeel van mocht zijn (ik ontken niet dat dit artikel selectief tot stand is gekomen haha). Na iedere vragenlijst werd een analyse uitgevoerd, om vervolgens middels een feedback report weer tot een nieuwe vragenlijst te komen. Dit proces hield aan tot er duidelijkheid was over de beoogde optimale strategie om spierblessures te voorkomen middels oefenprogramma’s.
Wat vertellen de resultaten mij?
De belangrijkste resultaten uit deze studie aangaande de preventie van spierblessures middels oefenprogramma’s zijn:
- Sprinttraining en high-speed runs worden als essentieel beschouwd.
o Sprints dienen geïndividualiseerd te worden op snelheid.
o Sprints worden bij voorkeur (deels) geïntegreerd in het trainingsplan van de coach t.b.v. betrokkenheid van de coach alsook motivatie van de spelers. - Oefeningen met een excentrische focus of in verlengde positie worden als zeer effectief beschouwd.
o Excentrische oefeningen kunnen voor en na de training uitgevoerd worden. De experts spraken een voorkeur uit voor NA de training. Zo start een speler niet met spierpijn (en dus verminderd coördinatief vermogen) een training, met een hoger blessure-risico als gevolg. Dit vraagt echter nog verder onderzoek. - Concentrische, isometrische en plyometrische oefenvormen, core stability, dynamische en statische flexibiliteit en coördinatietraining worden eveneens als effectief beschouwd.
- Het wedstrijdschema is zeer bepalend voor wanneer bepaalde vormen (sprints/excentrische kracht) uitgevoerd kunnen worden.
o Wanneer er 1 wedstrijd per week is, is drie dagen voor de wedstrijd de beste dag om excentrische krachtoefeningen en sprints/high speed runs aan te bieden.
Maar hoe zit dat dan voor amateurvoetballers?
Eerlijkheid gebiedt te zeggen: in het amateurvoetbal is het nog véél moeilijker.
Je hebt geen GPS-systeem om de belasting te monitoren, geen apparatuur voor sprinttesten en je tijd is veel beperkter.
Feit is wel dat er binnen het amateurvoetbal sterk bewijs is dat sommige preventieve maatregelen (gedoseerd belasting opbouwen, Nordics voor hamstringblessures, de Copenhagen adductor voor liesblessures) daadwerkelijk kunnen leiden tot minder blessures. Echter gaat het in het amateurvoetbal in eerste instantie om de buy-in van spelers en coaches: hoe krijg je ze zo ver dat ze hun oefeningen doen, en hoe bewaak je dat de trainingsduur en intensiteit niet veel te snel wordt opgebouwd?
Goede communicatie met de trainer en het groeperen van je selectie (op basis van fitheid en blessure-voorgeschiedenis) kunnen vaak al belangrijke en effectieve eerste stappen zijn om spelers fit te houden.
De volgende overwegingen voor de praktijk kunt u meenemen uit deze studie wanneer u oefenprogramma’s wilt gebruiken als preventieve maatregel voor uw voetballer(s):
Sprints en high-speed runs zijn essentieel. Doe een sprinttest met uw speler(s) en train spelers binnen hun geïndividualiseerde snelheden.- Excentrische krachtoefeningen (denk aan Nordics, calf raises of de Copenhagen adductor oefening) zijn eveneens zeer belangrijk, maar kunnen tot spierpijn leiden. Plan daarom goed de momenten om dit te trainen ten opzichte van de wedstrijd- en trainingsactiviteiten.
- Ten aanzien van die planning adviseren de experts om drie dagen voor de wedstrijd aan de slag te gaan, om te voorkomen dat vermoeidheid nog (te veel) aanwezig is op de wedstrijddag. Vanuit persoonlijke visie en ervaring denk ik dat er nog een tweede moment gevonden moet worden om een effect te kunnen verwachten van de training. Naar mijn inzicht is het moment direct na de wedstrijd daarvoor het meest geschikt. Hoewel dit in aanvang niet heel populair is bij spelers (en soms ook coaches), zijn de volgende argumenten aan te dragen:
a. Het verschaft de meeste tijd voor herstel tot de volgende voetbalconditionele training (vaak zijn de eerste en tweede dag na een wedstrijd rustdagen).
b. Je kunt de load qua sprins en high intensity runs compenseren met de wissels op basis van wedstrijddata van de basisspelers.
c. Excentrische training heeft het meeste effect wanneer getraind wordt in vermoeidheid2, dus direct na de wedstrijd/training.
